1946 yılında Celal Bayar başkanlığında kurulan Demokrat Parti 14 Mayıs 1950 de ‘gizli oy,açık tasnif’ sisteminin ilk kez uygulandığı, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin ilk demokratik seçiminde %53,59 ile iktidara gelmiş, 27 yıllık tek parti dönemi son bulmuştu. Seçimden altı gün sonra TBMM’de yapılan oylamada Celal Bayar Türkiye Cumhuriyeti’nin üçüncü cumhurbaşkanı seçilmiş, partinin sözcüsü Adnan Menderes’e hükümeti kurma görevi verilmişti. Daha önce Serbest Cumhuriyet Fırkası ve CHP’de de siyaset yapan Demokrat Partili Menderes artık Türkiye Cumhuriyetinin başbakanı olmuştu.
‘Yeter,Söz Milletindir!’ sloganıyla yola başlayan Demokrat Parti hükümetinin ilk icraatı insanları dinsizleştirme operasyonunun bir parçası olan Arapça ezan yasağını kaldırmak olmuştu. Minarelerden ‘Allahuekber‘ sesini duymaya alışan Anadolu halkı 18 yıl boyunca Türkçe ezan uygulamasını hiç kabullenememiş, yasağın kaldırılmasını hasretle gözlemişti. Yasağın kalkması yepyeni bir dönemin başladığı da ispatlamıştı. Bununla da yetinmeyen Yeni Başvekil Adnan Menderes 5 Temmuz 1950’de radyolardaki dini programlara getirilen yayın yasağını da kaldırmıştı.
İktidarının ilk günlerinde attığı bir diğer önemli adım da 16 generali birden görevden alması olmuş, bu hamle Adnan Menderes’in 10 yıl daha iktidarda kalmasını sağlamıştı.
2 Mayıs 1954 günü Demokrat Parti gücünü iyice artırarak %58,42 oy oranı ile ikinci kez iktidara gelmişti.(Bu oy oranı bir rekordur ve halen kırılamamıştır.)
1955 yılında ekonomide tıkanmalar başlamıştı. Dış borçlar giderek artıyordu, ödeme dengesi bozulmuştu, döviz girişi yeterli değildi. Bu durum ülkede çeşitli sıkıntılara neden olmaya başlamıştı. Bu sıkıntılar Demokrat Parti gurubuna da yansımış, parti içi anlaşmazlıklar yüzünden aralarında Hüsamettin Cindoruk’un da bulunduğu bir grup milletvekili DP’den istifa ederek Hürriyet Partisi’ni kurmuştu.
27 Ekim 1957’de %47,30 oy alan DP üst üste üçüncü kez tek başına iktidara gelmiş, Adnan Menderes iktidarını seçim yoluyla yıkmayı başaramayan güçler, darbe hazırlıkları yapmaya başlamışlardı. 20 Aralık 1957’de Binbaşı Samet Kuşçu ordunun ihtilal hazırlığında olduğunu ihbar etmişti. Bu yıllarda 9 subay hükümete komplo hazırlamak suçundan yargılanmış, ne yazık ki ihbarı yapan subay ceza almış, diğer subaylar serbest bırakılmıştı. Yani darbe iddiaları dikkate alınmamıştı. Oysa ki Menderes ilk döneminde yaptığı gibi bu subayları görevden alsaydı belki de bugün bunları konuşuyor olmayacaktık.
Ve tarihe kara bir leke olarak düşen gün; 27 Mayıs 1960. Sabaha karşı saat 4'te radyoda Kurmay Albay Alparslan Türkeş TSK olarak yönetime el koyduklarını belirtip ve askeri darbenin sebeplerini bir radyo bildirisi ile halka duyurmuştu. Menderes ise o gün Kütahya'da gözaltına alınarak Ankara'ya götürülmüş, 10 Haziran günü de diğer tutuklu Demokrat Parti üyeleri ile birlikte Yassıada'da hapsedilmişti. Darbeci subaylar ise Cemal Gürsel başkanlığında kurulan Milli Birlik Komitesi ve kurucu meclis ile beraber ülke yönetimini devralmış, ilk icraat olarak da yeni bir anayasa oluşturulması için ülkenin önde gelen hukuk profesörlerinden bir anayasa komisyonu kurulmuştu. Prof.Dr. Sıddık Sami Onar başkanlığında toplanan komisyon, darbenin meşru olduğu hakkında rapor yayınlamış ve şu sözünü söylemişti ‘Demokrasi sayı çoğunluğuna değil, kuvvetler dengesine dayanır’. 9 Temmuz 1961 tarihinde Anayasa Komisyonu'nun hazırladığı yeni anayasa için yapılan halk oylamasında % 61,7 oy oranı ile kabul edilerek yürürlüğe girmiş, darbe yönetimi kendi düşüncesinden olmayan 7200 subay, 402 öğretim görevlisi, 520 hakim, 28 yargıç tasfiye etmişti.
27 Mayıs darbesini yapan cuntacıların özel olarak kurdukları mahkeme olan Yüksek Adalet Divanı 11 ay 1 gün süren yargılama süreci sonunda 15 kişinin idamına, 31 kişinin de ömür boyu hapsine, geri kalan 418 kişinin de çeşitli hapis cezalarına çarptırılmalarına karar verilmişti. Bu karardan bir gün sonra Menderes’in mihmandarlarından Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan idam edilmişti. 17 Mayıs 1961 günü de ‘Diktatör’ diye yaftaladıkları, 13 ayrı suçtan yargıladıkları Başvekil Adnan Menderes idam edilmişti. Ruhları şad olsun, mekanları da cennet.
Bu güzel vatanın bir daha 27 Mayıslar, 12 Eylüller, 28 Şubatlar yaşamaması ümidiyle....
ALINTI
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder